Gwintownik ręczny czy maszynowy?

Typ gwintownika należy dobrać w zależności od wykonywanej pracy 

Zakładając że znalazłeś się na tej stronie nie mając wcześniej dużo styczności z gwintowaniem, odpowiedź na 99% będzie: wybież gwintownik ręczny. Poniże opiszmy sytuacje w których wybór gwintownika maszynowego będzie lepszym rozwiązaniem.

1. Chcemy poprawić istniejący gwint - jeśli gwint już istnieje i mamy tylko usunąć zabrudzenia (rdza, farba, ...), to będzie lepszym pomysłem jeśli wybierzemy gwintownik maszynowy - z racji że jest to tylko 1 gwintownik, a nie kilka jak w kompletach ręcznych, kosztuje mniej z racji na mniejsza ilość zużytego materiału do jego produkcji.
2. Mamy gwinciarkę lub maszynę CNC sterowaną numerycznie - tutaj naturalnym wyborem będą gwintowniki maszynowe. 
3. Mam do wykonania gwint ślepy/nieprzelotowy - jeśli gwint musi mieć pełny zarys do samego spodu i nie ma więcej miejsca żeby wywiercić dodatkową przestrzeń, tutaj sugerowalibyśmy wykorzystanie gwintownika maszynowego skrętnego - ewakuuje on wióry na zewnątrz a dodatkowo pełny zarys gwintu jest zazwyczaj na drugim zębie.

Niestety nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie, wszystko zależy od wielu czynników

1. Ilości gwintów które chcemy zrobić 
2. Rodzaju gwintu (ślepy lub przelotowy)
3. Twardości obrabianego materiału
4. Rodzaju pracy: poprawa gwintu czy też od podstaw 

Twardość materiału 

Rodzaje gwintowników

Gwintowniki ze względu na przeznaczenie dzieli się na dwa rodzaje. Są to gwintowniki ręczne oraz maszynowe. Gwintowniki ręczne służą do gwintowania ręcznego beż użycia maszyny, jedynie pokrętłem do gwintowników i gwintownikami.

Do gwintowania maszynowego potrzebujemy maszyny, która ma synchronizowane obroty z posuwem.

Poprawa gwintu

W przypadku poprawy gwintu mamy do dyspozycji zarówno gwintowniki ręczne jak i gwintowniki maszynowe.

Gwintowniki ręczne

Gwintowniki ręczne przeznaczone są do gwintowania ręcznego i różnią się budową ostrzy od gwintowników maszynowych. Do uzyskania pełnego gwintu wymagane jest użycie wszystkich gwintowników z kompletu.

Nacinany gwint przez gwintowniki ręczne podzielony jest na dwie lub trzy sztuki gwintowników gdzie każdy z nich posiada inną rolę:

• gwintownik nr. 1 – jest to zdzierak, który wybiera największą część profilu gwintu bo aż 55% przez co przy gwintowaniu tym narzędziem, występują największe opory skrawania.
• gwintownik nr. 2 – jest to gwintownik pośredni, który gwintuje 25% gwintu. Występuję w gwintach o skoku zwykłym, w gwintach drobnozwojnych nie występuję, niezależnie od rodzaju gwintu ( metrycznego, calowego czy zunifikowanego )
• gwintownik nr. 3 – jest to gwintownik wykańczający, który nadaję ostateczny kształt gwintu. Z tego względu wybiera on najmniejszą część gwintu bo tylko 20%. Częstą praktyką jest dokupywanie samych gwintowników wykańczających z kompletu.

Gwintowniki maszynowe

Gwintowniki maszynowe przeznaczone są do wykonywania gwintów w otworach metodą maszynową w jednym przejściu. Do ich prawidłowego użycie niezbędna jest maszyna obróbcza oraz oprawka do gwintowników.

Nakroje gwintowników maszynowych

Gwintowniki maszynowe ze względu na rodzaj nakroju można podzielić na 3 główne nakroje.

	Rysunek	Właściwości
Nakrój B		Pełny gwint rozpoczyna się między 3,5-5 zwojem, a jego kąt wynosi 8º. Stosowany jest wyłącznie do otworów przelotowych. Na czole gwintownika posiada nacięcie (tzw. łezkę), które wyprowadza wióry obróbcze w dół otworu. Poprawia to powierzchnię obrabianą, zmniejsza prawdopodobieństwo złamania gwintownika
Nakrój C		Jest to krótki nakrój, pozwalający na rozpoczęcie pełnego gwintu prawie od samego dna otworu. Nakrój ten rozpoczyna się między 2-3 zwojem. Rowki są proste i spełniają funkcję magazynowania wiórów.
Nakrój C skrętny		Nakrój C skrętny to również nakrój krótki 2-3 zwoje ale o rowkach skrętnych w prawą stronę. Jest to nakrój przeznaczony do otworów nieprzelotowych, który wyprowadza wióry w górę otworu.

Producenci gwintowników

Dobrze aby przy wyborze gwintowników abyśmy wybrali odpowiedniego producenta, który zapewni nam odpowiednią jakość. Takich producentów mamy kilku do wyboru między innymi nasz polski producent z Ciechanowa:

Firma Fanar – jest to producent polski produkuje zarówno gwintowniki ręczne jak i maszynowe. Stosunek jakości do ceny jest bardzo dobry, trudno jest znaleźć tańszego producenta w świecie, który zaoferuję podobną jakość. Gwintowniki o standardowej wielkości są w bardzo dobrych cenach, problemem cenowym mogą być gwintowniki specjalne o nietypowej średnicy lub skoku. Ale spowodowane jest to dużym kosztem przestawieniem maszyny co o dużego producenta jest problematyczne.

Firma Bucovice Tools Cztool – jest to czeskim producenta, który produkuje głównie narzynki ale również posiada ofertę gwintowników ręcznych oraz maszynowych w podstawowych wymiarach. Jakość tego producenta również jest bardzo dobra i jest nieco niższy cenowo jak Fanar ale oferta gwintowników jest znacznie mniejsza.

Firma Zdanice  – jest to kolejny czeski producent gwintowników, który w swojej ofercie posiada gwintowniki głównie maszynowe wysokowydajne. Jakość produkowanych narzędzi jest również bardzo dobra lecz oferta gwintowników jest głównie maszynowych głównie standardowych wielkości.